Nieuzasadnione zwolnienie ? Ile może kosztować pracownika odwołanie do Sądu Pracy?
W każdym oświadczeniu pracodawcy czy to o wypowiedzeniu umowy o pracę pracownikowi czy to o jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia [potocznie zwanym zwolnieniem dyscyplinarnym] musi znaleźć się pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
Czego możemy się dowiedzieć z takiego pouczenia?
Zazwyczaj sprowadza się ono to prostej formuły do jakiego sądu i w jakim terminie możemy się odwołać. Sama tematyka pouczenia i obowiązków pracodawcy w tym zakresie jest dość ciekawa jednak z uwagi na jej obszerność wymaga zajęcia się tym w odrębnym artykule. Wracając do sedna skoro już wiemy, że możemy się odwołać musimy odpowiedzieć sobie za podstawowe pytanie jaki efekt chcemy uzyskać składając odwołanie.
Musimy zatem, używając terminologii prawniczej, sformułować nasze roszczenie. Dwa zasadnicze roszczenia jakie nam przysługują to roszczenie o przywrócenie do pracy [bądź uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne jeśli termin wypowiedzenia wciąż biegnie] bądź roszczenie o odszkodowanie.
Najprościej rzecz ujmując albo chcemy wrócić na nasze dotychczasowe stanowisko pracy albo też chcemy aby pracodawca, który wadliwie bądź bezprawnie rozwiązał z nami stosunek pracy wypłacił nam z tego tytułu rekompensatę w postaci określonej przepisami kodeksu pracy sumy pieniężnej.
Formułując odwołanie do sądu musimy pamiętać, że jednym z podstawowych warunków formalnych pism procesowych inicjujących każde postępowanie sądowe jest określenie przez osobę wnoszącą pismo wartości przedmiotu sporu. W sprawach pracowniczych wartość przedmiotu sporu będzie uzależniona od wybranego przez nas roszczenia.
Dużo prostszą sytuacją jest określenie wartości sporu przy żądaniu od pracodawcy odszkodowania. W takim wypadku to żądana kwota stanowi wartość przedmiotu sporu w naszej sprawie. Należy pamiętać, że art. 471 Kodeksu pracy wyznacza nam granicę takiego żądania wskazując, że odszkodowanie przysługuje pracownikowi w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni do 3 miesięcy, przy czym nie może być ono niższe niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia.
Okresy wypowiedzenia wyznacza nam natomiast treść art. 36 Kodeksu pracy, uzależniając je od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Okresy te to 2 tygodnie przy zatrudnieniu do 6 miesięcy, 1 miesiąc przy zatrudnieniu co najmniej 6 miesięcy i 3 miesiące przy zatrudnieniu powyżej trzech lat.
Jeśli zatem pracownik zarabia 3.000 PLN brutto i pracował u danego pracodawcy dłużej niż 3 lata może żądać odszkodowania wysokości 9.000 PLN jeśli natomiast został zwolniony po 2 latach może żądać odszkodowania od 3.000 PLN do 9.000 PLN. Ta kwestia wydaje się być w miarę klarowna.
Kolejnym krokiem po określeniu wartości przedmiotu sporu jest ustalenie jaka opłatę od pozwu będziemy musieli uiścić na rzecz sądu aby w ogóle zajął się naszą sprawą. Bez uiszczenia opłaty nasze odwołanie zostanie zwrócone. Sąd nie rozpoznaje bowiem pism, które nie zostały przez stronę należycie opłacone.
Zasadą jest, że wpis sądowy (opłata od pozwu czy innego pisma inicjującego sprawę czyli w naszym wypadku odwołania) to 5% wartości przedmiotu sporu. Stąd też tak ważne jest prawidłowe jego określenie. W przypadku jednak roszczeń formułowanych przez pracowników ustawodawca wprowadza w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwolnienie ustawowe z obowiązku uiszczenia wpisu w sytuacji gdy roszczenie pracownika nie przekracza kwoty 50.000 PLN.
Kwota wydaje się być niemała i w większości przypadków, w których pracownik żąda odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego bądź niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę powyższe zwolnienie pozwoli nam uniknąć obowiązku uiszczania wpisu sądowego. Co jednak gdy chcemy do pracy wrócić…
Zupełnie inaczej obliczać będziemy wartość przedmiotu sporu jeśli naszym roszczeniem będzie żądanie przywrócenia do pracy [bądź uznania wypowiedzenia za bezskuteczne jeśli termin wypowiedzenia wciąż biegnie].
Zasada obliczenia wartości przedmiotu sporu w takim wypadku zawarta jest w art. 23 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym „W sprawach o roszczenia pracowników dotyczące nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi, przy umowach na czas określony – suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok, a przy umowach na czas nieokreślony – za okres jednego roku.”
Obliczając zatem wartość przedmiotu sporu musimy przemnożyć nasze wynagrodzenie brutto przez 12 miesięcy czyli 1 rok. Od obliczonej w tej sposób kwoty będziemy obliczać opłatę sądową. Wracając do naszego przykładu jeśli pracownik zarabia 3.000 PLN brutto wartość przedmiotu sporu, w ramach którego pracownik żąda przywrócenia go do pracy wyniesie 36.000 PLN.
Dla pracownika oznacza to brak konieczności uiszczania wpisu sądowego bowiem próg wyznaczony przez ustawodawcę to kwota 50.000 PLN. Jeśli natomiast nasze wynagrodzenie jest wyższe niż kwota 4.166,66 PLN przekroczymy próg zwolnienia i będziemy obowiązani do zapłaty 5% wpisu sądowego. Przy zarobkach 4.200 PLN brutto opłata od pozwu wyniesie już 2.520 PLN.
Niezależnie od żądania należy pamiętać, że wartość przedmiotu sporu należy podać w złotych polskich, zaokrąglając w górę do pełnego złotego. Ma to istotne znaczenie przy wyliczeniu opłaty sądowej.
Autor
radca prawny Aleksandra Goździk
Kancelaria Radców Prawnych Goździk & Holka
